Geçen günlerde 3 yıllık (2024/2027) Orta Vadeli Program (OVP) açıklandı.
Açıklamanın ardından da programa yönelik eleştiriler ekonomi gündeminin başköşesinde yer aldı.
Eleştirilere kulak kabartmadan evvel programın yapılış amacı ve konseptini belirtmekte fayda var.
İşimiz gereği değerlendirmelerimizde eleştirel taraftan yaklaşmaya meyilliyiz.
Ancak içi boş sözlerle siz okurlarımızın değerli zamanını çalmayı da hiç istemem!
HER YIL AÇIKLANAN 3 YILLIK PLANLAR
Öncelikle her OVP, kanun gereği her yılın eylül ayının on beşine kadar kamuoyuyla paylaşılmak zorunda!
Ve her yıl açıklanmasına rağmen 3 yıllık olarak ilan ediliyor.
Ekonomik hedeflerin; rakamlarla ete kemiğe bürünmesi ve bir istikamet belirtmesi açısından makro anlamda önemli.
Eleştirilerin ana odaklarından birisi de her yıl açıklanan hedeflerin absürt derecede ıskalanmasından mütevellit. Rakamlardaki sapmalar hem denildiği kadar alakasız değil hem de program gidişat hakkında fikir vermesi açısından önem arz ediyor. Kısacası bu tarz eleştiriler kanunun ruhu gereği havada kalıyor.
Bu arada bir kanunun ruhunu anlamlandıramadan işleyişini çözemeyiz.
Yeri gelmişken kanunların yazılış, işleyiş ve amaçlarını anlamlandırabilmek için, Montesquieu'nun yazdığı 'Kanunların Ruhu Üzerine' kitabını önerebilirim.
REVİZE KAÇINILMAZ
Eleştirilerin yoğunluk kazandığı ikinci nokta ise; hedeflenen rakamların revize edilmesi.
Dünyanın küçük bir köy haline geldiği günümüzde, ülke ekonomilerinin değişkenlikleri kendi içlerinden ziyade başka birçok parametreden etkileniyor.
Amerikan Merkez Bankası, dünya borsaları, siyasal ve askeri gerginlikler kabul etsek de etmesek de ülke ekonomilerini de derinden etkiliyor.
Ekonomi alanında akademik unvana sahip ekonomistlerin genel görüşüne göre:
Böylesine bir ortamda 3 yılık bir planda revize yapılmaması imkânsız.
Bunu da bir kenara yazdığımızda da ‘hedefler yığınının ne önemi olabilir?’ sorusu benim ve pek çok insanın aklına gelmiş olmalı.
EMEKLİLERE DAİR ADIMLAR ATILMALI
Ayrıntılara takılmayıp programın genel gidişatına bakılması ve sonuçların böyle değerlendirilmesi OVP'nin başarısını değerlendirmede ana kıstas diyebiliriz.
Şu anda toplumdan büyük tepki almasına rağmen Hazine Bakanı Mehmet Şimşek ve ekibinin, uzun müddet kabul edilmeyen bir ekonomik krizle mücadele ettiğini, OVP ve alınan kararlarla krizin giderilmesinde mesafe kaydedildiğini sizlerden eleştiri almak pahasına da olsa rahatlıkla yazabilirim.
Genel manada açıklanan Orta Vadeli Programı olumlu buluyorum.
Hedeflenen rakamlar birebir tutmasa dâhi ümit var diyebilirim.
Eksiklik olarak gördüğüm konu ise; sabit gelirli grubun, özellikle emekli vatandaşlarımızın durumlarının yukarıya taşınmasına dair programda net ibareler ve önlemler dillendirilmemiş!