Türkiye’nin BRICS adımı ve küresel vizyon hedefi

Merhaba sevgili okur…

Yazarlık serüvenime daha önce çeşitli dergilerde ve haber sitelerinde başladım. Alanımda onlarca makale yazarak buralarda yayınlandı. Şimdilerde yolum YeniDönem Gazetesi ile kesişti. Yıllardır Bursa’da ‘Özgürlüğün Gücü’ parolasıyla halkın haber alma ihtiyacını gideren YeniDönem Gazetesi ailesinin bir parçası olmaktan dolayı büyük mutluluk duyduğumu ifade etmek istiyorum. Bana duygu ve düşüncelerimi sizlerle paylaşma imkanı veren Genel Yayın Yönetmeni Burhan Kaya’ya ve Gazetemizin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sayın Serap Öztürk’e teşekkürlerimi sunarak makaleme başlamak istiyorum.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin dış politik adımları noktasında önemli söylemlerde bulundu ve bu açıklamalarda oldukça önemli detaylar mevcut. Özellikle üzerinde durduğu konulardan biri de Türkiye’nin vizyonunun Türkiye sınırları içerisine hapsedilmeyeceğini söylemesi oldu. Bu açıklama Türkiye’nin küresel vizyonunun önemli bir resmini oluşturmaktadır fakat bu açıklamayı “revizyonist” bir açıklama olarak görmemek gereklidir. Türkiye küresel vizyonu ışığında bölgesinde önemli bir güç halini aldığı gibi aynı zamanda Afrika, Asya ve Latin Amerika’da da önemli ekonomik ve siyasi kazanımlar elde etmeye çalışmakta ve bu konuda da oldukça başarılı bir şekilde politikalarını uygulamaktadır.

Özellikle son dönemde tartışılan konulardan biri de Amerika Birleşik Devletleri’nin eski gücünden ve ekonomik yapısından uzaklaştığı ve Asya’da Çin, Hindistan ve Rusya’nın önemli gelişimleri, Latin Amerika’da ekonomik açıdan büyüyen bir Brezilya ve ekonomik ve siyasi açıdan gelişmekte olan ve Batı ülkelerini kıtada istemeyen Afrika ülkeleri… Bu durum Sovyetlerin yıkılması sonrasında gelişen ABD hegemonyasını bir ölçüde zayıflatması ve çok kutuplu dünyanın oluşumunun en önemli işaretlerini bizlere sunmaktadır.

Türkiye dış politik vizyonunu oluştururken özellikle Dışişleri Bakanlığı bu süreci iyi okumakta ve Türk Dış Politikasını çeşitlendirmeye çalışmaktadır. Türkiye için dış politikada özellikle stratejik hedef olarak görülen Avrupa Birliği üyeliği yanında yükselen bir güç olarak ekonomik bir birlik şeklini almış BRICS Türkiye’nin önemli amaçları içerisine girmiştir. Türkiye bu noktada Avrupa Birliği’ne karşı alternatif oluşturması bakımından BRICS’e başvurusunu yapmıştır.

Peki BRICS’in gelişimi ne yönde olacak ve Türkiye’nin küresel vizyonuna ne katacak? BRICS Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın oluşturduğu bir ekonomik birliği temsil etmekte ve önümüzdeki günlerde genişleme dalgası içine gireceği konuşulan bir konudur. Özellikle dolar hegemonyasını yıkmak ve ABD’ye karşı ikinci bir ekonomik güç oluşturmak, bu sayede de uluslararası siyasette etkilerini hissettirmeyi amaçlamaktadır.

BRICS özellikle dünya nüfusunun %41’inden fazlasını barındıran ve hızla gelişen ülkeleri bünyesine alan önemli bir ekonomik birliktir diyebiliriz. Ülkeler birlik içerisinde karşılıklı eşitlik ilkelerine dayanan ve birbirlerinin içişlerine karışmadıkları bir genel yapıya sahiptirler. Amaç ortak faydayı oluşturmaktır.

BRICS’ın diğer bir önemli yanı birlik ülkeleri tarafından kurulan Kalkınma Bankası’dır. Bu Kalkınma Bankası Çin’in başını çektiği önemli bir fonla kurulmuştur. Çin’in amacı ise birlik içerisinde belirli politik kararları alabilmek ve yönetimi sağlamaktır. BRICS’in geleceği hakkında yorum yapmamız gerekirse oldukça parlak bir ekonomik birliğin oluştuğunu net olarak söyleyebiliriz.

Batı kurumlarına karşı oluşturulan bu birlik çok kutuplu dünyanın önemli bir sembolü olacaktır. Aynı zamanda yerel para birimleri ile çalışma olgusu ülkeler arasında herkesin eşit olarak büyüdüğü bir yapıya sahip olmasını sağlayabilir. Bu durum Türkiye açısından oldukça önemli bir gelişme, zira Türkiye’nin ithalatında en önemli iki ülkeyi BRICS üyesi olan Rusya ve Çin karşılamaktadır. Fakat diğer yandan üye ülkeler arasında siyasi problemler bulunabilmektedir. Özellikle Çin ve Hindistan arasındaki gerilimler birliğin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek kapasiteye sahiptir.

Türkiye küresel vizyonu açısından bakıldığında ise BRICS Avrupa Birliği’ne olan bağlılığı zayıflatacak önemli bir gelişmedir. Türkiye stratejik hedef olarak AB ülkesi olmayı istemesi ile ekonomik bir birlik olan BRICS’e dahil olma beklentisi, Türkiye’nin Avrupa ve Asya arasında köprü görevi gören önemli bir ülke olduğunu göstermektedir. Türkiye hem NATO içerisinde güvenlik mimarisini işlerken, Avrupa Birliği ekonomisine entegre iken aynı zamanda BRICS’e dahil olması Türkiye’nin küresel vizyon hedefinin bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Zira Türkiye stratejik ve jeopolitik konumu nedeni ile bir tarafta bağlı kalamayan bir denge politikası stratejisi geliştirmiş ve kazanç-kazanç politikalarıyla bölgesi dışında da aktif bir şekilde dış politikasını şekillendirmiş ve çeşitlendirmiştir.