‘Zimem Defteri’ni duydunuz mu?

Bursa’da yazdan kalma günler yaşanıyor.

Bir de Ramazan ayında olunca; iftar sonrası herkes sokaklarda.

Ancak gezip, dolaştığımız yerlerdeki farklılıkları göremeyecek kadar at gözlüğü takmış durumdayız.

Merak duygusundan yoksun oluşumuz ruhumuzu öldürüyor, kimse de bunu fark etmiyor!
Mesela Hanlar Bölgesi’nde Sağrıcı Sungur Mescidi Önünde ‘Bursa’da Zaman Ramazan’ sergisini kaç kişi gördü, inceledi?

Grafik ve tasarımı Hüseyin Güler’e, uygulaması N1 Proje-Varba Mimarlık’a ait olan bu serginin kaynakçası da oldukça kapsamlı.

‘Bursa’da Eski Ramazanlar-Prof. Dr. Mefail Hızlı, Osmanlı’da Ramazan-Muammer Yılmaz, Ramazan Rehberi-Muzaffer Durgut, Nerede O Eski Ramazanlar?-Soner Demirsoy, Ramazan Kitabı-Mustafa Kara’

Ve görseller yapay zekâ yardımıyla oluşturulmuş.

Görsel bir harika; canlı, renkli, albenisi yüksek.

Açık havada olduğu için herkesin erişimi kolay.

Tabii bunun da sakıncaları var.

Küçücük çocuklar resimlerin altından geçiyor, resimlere oyuncak muamelesi yapıp, vuruyor.

Eserlere zarar verilmesini geçtim, kendilerine de zarar verebilirler.

Ama yeni nesil anne-babaların rahatlığı kimsede yok!

Eleştirilerimi bir kenara bırakıyor ve hemen serginin vermek istediği mesaja dönüyorum.

Resimlerin birer mesajı bulunuyor; geçmiş dönemlerin gelenekleri yapay zekâ ile aktarılıyor.

Birkaç örnek paylaşacak, devamını size bırakacağım.

Bayramda Pınarbaşı’nda buluşalım:

“Pınarbaşı, Osmanlı’dan itibaren Bursa’nın en önemli ve en eski bayram alanı olagelmiştir. Burada hazırlıklar günler öncesinden başlar, oyuncaklar temin edilir, çadır tiyatroları kurulur; cambazlar, sihirbazlar gelir ve karagöz oyunları bayram yerinde sahne alırdı. Pınarbaşı’na salıncaklar kurulurdu. Fakat bayram eğlencesi bununla sınırlı değildi. Tuluât oyuncuları da çadırlar kurar; 15-20 dakika süren marifetler yapar, oyunlar oynarlardı.”

Zimem Defteri:

Mahalle esnafının müşterileri için tuttuğu veresiye defteri anlamına gelirdi. Yakın bir geçmişte bile oldukça sık kullanılan veresiye defterleri, mahalle sakinlerinin borçlanarak esnaftan alışveriş yapmalarına olanak sağlıyordu. Varlıklı kişilerin, Ramazan ayı geldiğinde esnafın elindeki zimem defterlerindeki borçları, kimin olduğuna bakmadan ödemeleri toplumumuzun geleneklerinden biriydi. ‘Sağ elin verdiğini, sol el bilmemeli’ anlayışı ile yapılan bu yardımlarda ne borçlu hesabı kimin kapattığını öğrenir ne de yardımseverler kimin hesabını kapattıklarını!”

Diş kirası geleneği, sadaka taşı, Destimal-i Şerif, kandiller için; ‘ya mum ya para, hiç olmazsa 100 lira’ gibi pek çok gelenek yansıtılıyor.

Açıklamalarını merak diyorsanız, adres belli!

3 Nisan’a kadar Sağrıcı Sungur Mescidi Önünde sizleri bekliyor…

*****************************************************************

TRAFİK CANAVARLARI YANDI!

İş görüşmelerinin olmazsa olmaz sorusu benim için hep olumsuz yanıtlanıyor: Ehliyetim yok, almayı da düşünmüyorum.

Sanki diğer stres kaynakları yetersiz kalmışçasına bir de trafik çilesini çekmemiz bekleniyor.

Biri araba kullanırken yan koltukta bile yeterince geriliyorum.

Tüm şoförlere şapka çıkarıyor; bu çileyi nasıl çektiklerini sorguluyorum.

Bunu bu hâle getiren de yine bizim insanımız.

Kurallar yok, dikkat yok; ‘Ehliyeti kasaptan mı aldın?’ sorusu da bu nedenle bizim ülkemize has bir çıkışma şekli.

Hatta belirli hız limiti olan yolda gaza basıp; ‘Parasıyla değil mi, istediğim kadar hız yaparım’ diyenini de duydum.

O halde kurallara uyulması için gerekli olan yıldırıcı cezalar, öyle değil mi?

Bazıları yasalar yetersiz diyebilir.

Ama pek çok alanda ‘iş, iş sağlığı ve güvenliği vb.’ gerçekten kapsamlı, iyi çalışılmış kanunlar mevcut.

Sorun bunların uygulanışında!

Ne yazık ki toplum cezadan anlıyor; illaki canı yansın istiyor.

Madem öyle, gündeme düşen güncellemeye bir bakalım…

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya şu duyuruyu yaptı:

“2 bin 167 TL olan dur ihtarına uymama cezasına bir update lazımdı. Artık 47 bin TL ceza kesilecek. 60 günlüğüne de ehliyetine el konulup trafikten menedilecek.”

‘Parasını öderiz’ deseniz bile -ki tutar oldukça fazla- bakalım 60 gün ehliyetsiz kalmayı göze alabilecek misiniz?

Dilerim ki her alanda bu kadar caydırıcı cezalar görürüz.

Çünkü ahlaki erozyonla başka türlü başa çıkabileceğimizi sanmıyorum!