Sular durulmuyor…

‘Kahincilik’ oynayanlar 2025 için kaos yılı demişlerdi.

Dünyada bitmeyen protestolar, ayaklanmalar olacak; liderler gündemden düşmeyecekti.

Her zaman olduğu gibi ‘bir şeyler uyduruyorlar’ dedik, gülüp geçtik.

Ama geride bıraktığımız ayda hiç nefes alamadık, dedikleri çıktı.

Üstelik hak arayışı için meydanları dolduran yalnızca Türkiye değil.

Dünya ekonomik krizin pençesindeyken, biz nasıl ülke içinde vergilerle boğuşuyorsak daha şiddetlisini Amerika’da görüyoruz.

Üstelik ABD’nin gümrük tarifeleri, dünya ticaret sistemine dinamit yerleştirdi.

20 Ocak'ta ABD'nin 47. Başkanı olarak seçilen Donald Trump,“Şu andan itibaren Amerika'nın gerileyişi sona ermiştir” demişti.

Son yaptığı açıklamasında, ABD'nin yıllardır yakın ve uzak birçok ülke tarafından yağmalandığını, talan edildiğini, sömürüldüğünü ifade eden Trump; “Bugün Amerikan işçisinin yanında duruyoruz ve nihayet Amerika'yı önceleyen bir politika izliyoruz” dedi ve yeni gümrük vergilerini ilan ettiği günü ‘Kurtuluş Günü’ olarak nitelendirdi.

Buna göre;

Beyaz Saray, Meksika ve Kanada'nın son değişikliklerden muaf tutulacağını açıkladı. ABD'nin en yakın ticaret ortaklarından olan bu iki ülkeye yeni vergiler uygulanmayacak.

İngiltere'den gelen ürünlere yüzde 10 vergi uygulanacak.

Avrupa Birliği'nden gelen mallara yüzde 20 vergi getirilecek.

Çin'den ithal edilen ürünler yüzde 34, Japonya'dan gelenler yüzde 24, Hindistan'dan gelenler ise yüzde 26 oranında vergilendirilecek.

Lesotho'dan gelen ürünlere yüzde 50, Vietnam'dan gelenlere yüzde 46 ve Kamboçya'dan gelenler yüzde 49 vergiye tabi olacak.

Bu yeni kararlarla ABD'deki genel gümrük vergisi oranları, onlarca yıldır görülmemiş seviyelere ulaşacak.

Yabancı yapımı tüm otomobillere uygulanacak yüzde 25'lik ithalat vergisi de yürürlüğe girdi.

Tabii bize pek yabancı değil böyle şeyler.

Bizde de bazı online satış mağazaları aracılığıyla diğer ülkelerden alışveriş yapanlar, getirilen yeni vergi yükleri nedeniyle çileden çıktı.

Düşünün ki bu yüke rağmen pek çok ürün hâlâ Türkiye iç piyasasındaki satış rakamlarına göre düşük fiyatla alınabiliyor!
Tek farkımız, bizim uyguladığımız sistemler dünya ekonomisini değil kendi vatandaşını sarsıyor!

***

Tüm bu gelişmelerden sonra ABD Başkanı Donald Trump, 50 eyalette protesto edilmeye başlandı.

Protestocular gösterileri, Trump'ın başkanlık yetkisini genişletmek için attığı adımlara karşı düzenlediklerini belirtirken; organizatörler tek bir günde gerçekleşen en büyük protestoya imza attıklarını vurguluyor.

‘Elini çek’ sloganıyla meydanları dolduranlar; ElonMusk’ı da protesto ediyor.

Nedeni ise; Musk’ın Hükümet Verimliliği Bakanlığı aracılığıyla 2,3 milyon federal çalışanın 200.000'den fazlasının işine son vermiş olması.

Dünyada bir başı bozukluk hâkim; vatandaşlar yöneticilerini seçtikten sonra kontrolu kaybediyor, eylemlerle sesini duyurmaya çalışıyor.

Peki, işe yarayacak mı?

***

Ekonominin gidişatı için son gelişmeleri değerlendiren İktisatçı Mahfi Eğilmez; “ABD’nin uygulamaya koyduğu yeni vergiler, 15. yüzyıl merkantilizmini hatırlatıyor” ifadesini kullandı.

-Merkantilizm 15. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında egemen olmuş, ticaret burjuvazisinin çıkarlarını öne alan öğreti.-

Zaten bu yaşadıklarımız sanki orta çağ hatırlatması gibi.

Eğilmez kaleme aldığı yazısında, “ABD II. Dünya Savaşı sonrası kurulan sistemin kurallarını fiilen terk etti” diyerek ticaret savaşlarının daha da sertleşeceği uyarısında bulundu.

Bunun adı ‘komşuyu yoksullaştırma politikası’ diye de ekledi.

Trump’ın gümrük vergileri, ticaret açığına bağlı bir formülle hesaplanıyor, bu formülün dışına çıkarak bazı ülkelere de keyfi oranlar uyguluyor.

Listede biz de varız;

Türkiye için yüzde 4,2 çıkması gereken oran yüzde 10 olarak belirlenmiş durumda.

Yani ‘Amerika bize çok uzak, vergilerden, protestolardan bize ne?’ derseniz cevabı çoktan verilmiş!

“Bu aşamada en önemli mesele Çin ve diğer uzak doğu ülkeleri ve AB başta olmak üzere diğer ülkelerin nasıl bir tavır alacağı” diyen Mahfi Eğilmez; misilleme hareketleri sonrası dünyada orta çağa dönüşün başlayacağını da ima ediyor.

***

Başımıza gelen her olaydan sonra ‘daha kötüsü olmaz’ diye düşünmeyi bıraksak iyi olacak.

Çünkü beterin beteri var…