COP29'da iklim finansmanında anlaşmazlık

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de devam eden BM İklim Değişikliği Konferansı’nın (COP29) en önemli gündem maddesi olan ve uluslararası iklim finansmanını en az 1 trilyon dolara çıkarmayı hedefleyen iklim finansmanı konusunda orta yol bulunamadı. İklim değişikliğinde en az katkısı olan, ancak iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini en fazla hisseden yoksul ülkelere sağlanacak mali destek miktarının belirlenmesi beklenirken, taslak metinde yoksul ülkelere her yıl hangi ülkeler tarafından ne kadar yardım yapılacağına dair bilgi yer almadı. Yeni İklim Finansmanı Hedefi (NCQG) müzakere metnine ilişkin konuşan Avrupa Birliği (AB) Komisyonu İklim Eyleminden Sorumlu Üyesi Wopke Hoekstra, “Şu anki haliyle kabul edilemez” dedi. Afrika Grubu temsilcisi Ali Muhammed ise, “Burada olma nedenimiz bir rakam, ancak buna yakın değiliz” ifadelerini kullandı. İklim değişikliğinin etkilerinden en kötü etkilenen ada devletlerini temsilen Samoa Adaları delegesi Cedric Schuster ise tarafları “politik oyunlara son vermeye” ve bir uzlaşı sağlamaya çağırdı.

İklim finansmanı için yoksul ülkelere 2030’a kadar yılda 1 trilyon dolar gerekiyor
İklim Finansmanı Bağımsız Yüksek Seviye Uzman Grubu, gelişmekte olan ülkelerin 2030 yılına kadar dış iklim finansmanına olan ihtiyacının yılda yaklaşık 1 trilyon dolar, 2035 yılına kadar ise 1.3 trilyon dolar olduğunu belirtti.

Ekonomistler de gelişmiş ülkelerin, dünyanın geri kalanının iklim değişikliğinin etkileri ile başa çıkabilmesi için gelecek 10 sene boyunca her yıl 1 trilyon dolar sağlaması gerektiğini belirtiyor. Taslakta bu tutarın kredi değil, hibe şeklinde yapılması gerektiği belirtirken, kredilerin yoksul ülkeleri borca sürükleyebileceği kaydediliyor.

Çin ve Suudi Arabistan gibi zengin ülkelerin de katkıda bulunması bekleniyor
Herhangi bir tutarda uzlaşı sağlanırsa buna sadece gelişmiş ülkelerin mi yoksa Çin ve Körfez ülkeleri gibi zengin gelişmekte olanların da katkı verip vermeyeceği belirsizliğini koruyor. Daha önce bağışçı olarak tanımlanmayan Çin ve Suudi Arabistan gibi zengin ülkelerin de katkıda bulunması bekleniyor. “Gelişmekte olan ülke” kategorisinde bulunan, ancak halihazırda dünyanın en büyük emisyon üreticisi olan Çin, sorumluluğu “gelişmiş devletlerin” üstlenmesi gerektiğini savunuyor.

Yaklaşık 200 ülkeden temsilcilerin katılımıyla 11 Kasım’da başlayan COP29, cuma günü sona erecek.