Sokak köpekleri günah keçisi değil: Sorun yasa ve destek eksikliği

Bursa Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Melike Baysal, 4 Nisan Dünya Sokak Hayvanları Günü’nde yaptığı açıklamada, çocukların köpekler tarafından öldürüldüğü iddialarının çoğu zaman asılsız, belediyelere yüklenen görevlerin yasal ve pratik altyapıdan yoksun olduğunu vurguladı. Baysal, “Kadın ve çocuk cinayetlerini köpekler mi işliyor?” diye sorarak, sorunun gerçek boyutlarına dikkat çekti.

2024 yılında çocukların köpekler tarafından saldırıya uğradığı iddialarının sıklıkla gündeme getirildiğini hatırlatan Baysal, bu vakaların büyük bölümünün asılsız çıktığını vurguladı. “Toplumda panik yaratılarak sokak hayvanları hedef haline getiriliyor. Medya ve sosyal medya üzerinden yayılan gerçek dışı haberler hem halkı yanlış yönlendiriyor hem de şiddet ortamını körüklüyor” diyen Baysal, kamuoyunun bu tür söylemlerle yanıltıldığını ve sokak hayvanlarına yönelik şiddetin meşrulaştırıldığını belirtti.

“Uygulama belediyelerin kapasitesini aşıyor”

Yeni düzenlemelerle belediyelerin sokak hayvanlarını toplamak zorunda bırakıldığını belirten Melike Baysal, bu uygulamanın hem yasalara aykırı olduğunu hem de belediyelerin mevcut kapasitesiyle mümkün olmadığını söyledi. Baysal ayrıca, 5199 sayılı yasanın, belediyelere 2028’e kadar bakımevi kurma süresi tanıdığını ancak bu süre dolmadan, barınak kapasitesi yetersiz belediyelerin hayvan toplamaya zorlandığını dile getirdi. Melike Baysal açıklamasında, “Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) ve Yaşamdan Yana Derneği’nin 2025 raporuna göre, ülkedeki yaklaşık 4 milyon sokak köpeğine karşılık, belediye barınaklarının kapasitesi yalnızca 89.451. Ayrıca, 1.408 belediyeden yalnızca 273’ünün hayvan barınağı bulunuyor” ifadelerini kullandı. Baysal, “2023 yılında devletin vergi alacaklarından 250 milyar TL’den fazlasından vazgeçtiği göz önüne alındığında, bu miktarın yalnızca yarısıyla bile ülke genelinde kapsamlı kısırlaştırma programları ve barınaklar yapılabilirdi” diyerek çözüm için yeterli kaynağın bulunduğunu, önemli olanın bu kaynakların doğru alanlara yönlendirilmesi olduğunu söyledi.

“Çocuk ve kadın cinayetlerini köpekler mi işliyor?”

Sokak köpeklerinin toplatılmasını savunanların, şiddet vakalarını sadece hayvanlarla ilişkilendirmesine sert tepki gösteren Baysal, “Sokaktaki köpek popülasyonu onların da refahını tehdit edecek seviyeye gelmiş olabilir ama bu, ülkemizdeki şiddetin faili oldukları anlamına gelmez” dedi. Baysal açıklamasını şöyle sürdürdü: “Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’na göre, 2024 yılında en az 394 kadın erkekler tarafından öldürülürken, FİSA Çocuk Hakları Merkezi ise aynı yıl en az 777 çocuğun yaşam hakkı ihlali sonucu hayatını kaybettiğini bildirdi.” “Bugün ülkedeki tüm köpekler ortadan kalksa bile kadın ve çocuk ölümleri durmayacaktır” ifadelerini kullanan Melike Baysal, şiddetin asıl kaynaklarının göz ardı edilip köpeklerin günah keçisi ilan edilmesinin kabul edilemez olduğunu vurguladı.

Etik ve sürdürülebilir olmalı

Çözümün hala mümkün olduğunu ifade eden BVHO Başkanı Veteriner Hekim Melike Baysal, 7527 sayılı yasaya vurgu yaptı ve ‘’Kanun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmeli, 5199 sayılı yasa etkin olarak uygulanmaya devam etmelidir. Yerel yönetimler bütçe ile desteklenmelidir. Yasaların hayvanların yaşam hakkını ve refahını gözeterek düzenlenmesi gerektiğini bir kez daha vurguluyoruz. Belediyelerin kısırlaştırma ve bakım hizmetlerini sürdürebilmesi için yasal ve mali destek sağlanmalı, sokak hayvanlarına yönelik çözüm önerileri bilimsel, etik ve sürdürülebilir olmalıdır. Aksi takdirde, popülasyon artışı ve kontrolsüz barınak uygulamaları gibi daha büyük sorunlarla karşı karşıya kalacağız.’’ dedi.