Medicana Bursa Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Okan Özden gebelikte ne tüketilmemesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Vücutlarının içinde büyüttükleri o küçük bebeklerinin sağlıklı bir şekilde yolculuğunu tamamlaması tabi ki tüm annelerin en büyük kaygısı. Durum böyle olunca da tüketilecek gıda seçimine çok daha fazla özen göstermek gerekiyor. Bazı gıdalar hamilelik için ideal olabilirken, bazıları da bebek bekleyen anneler için çok da kabul edilebilir değil. Günümüzde anneler artık yedikleri ve içtikleri her şeyden sorumlular, çünkü bebeklerini yeterli ya da yetersiz miktarda beslemeleri açısından çevresel faktörler nedeni ile çok daha fazla risk altındalar. Maalesef birçok işlenmiş ya da çiğ gıda çeşitleri doğum defektlerine veya bebekte gelişme geriliğine yol açabilmekte. İşte size hamilelikte tüketilmemesi gereken ama sıklıkla elimizin altında olan bazı gıdalar:
-Çiğ ve az pişmiş hayvansal gıdalar
Az veya orta pişmiş kırmızı/beyaz et ürünleri, çiğ veya az pişmiş deniz mahsülleri, az pişmiş yumurta (ki kurabiyede bile bulunabilir) içeren gıdalar salmonella, toksoplazma ve listeria gibi enfeksiyonların kaynağı olabileceğinden bebeğinizin sağlığı ve gelişimi için uygun değildir.
-Alkol
Hamile misiniz? O zaman alkol tüketmeyin! Her ne kadar bazı anne adaylarının hamilelik döneminde canları çok alkol çekse de, "gebelikte içilebilecek güvenli alkol miktarı" diye bir şey yoktur. Hamilelikte alkolün her formu zararlıdır, çünkü bu süreçte tüketilen alkol bebeğinizde yaşam boyu sürebilecek fiziksel, zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açabilir. Şunu unutmayalım, içtiğiniz sıvıların çoğu göbek kordonu vasıtasıyla bebeğinize geçecektir.
-Kafein
Kabul etmek lazım, kafein gebelikte uzak durulması gereken en zor gıdalardan birisi. Sadece enerji vermekle kalmayıp, beyninize bir takım uyarılar yaparak bağımlılık da yaratıyor. Gebelikte de göbek kordonu vasıtasıyla bebeğinize geçeceğinden fazla miktarda önerilmemekte. Kafein, tüketim miktarına bağlı olarak bebeğinizde uyku döngüsü bozuklukları veya hiperaktiviteye yol açabilir. Bu konunun detaylı olarak değerlendirilmesi gerekir ancak biz hamilelikte günlük 200 mg'a kadar olan kafein tüketimini güvenli kabul edebiliriz. Maalesef ki bu popüler kahvecinizdeki çoğu ürünün içeriğinden daha az .
-Pastörize olmayan ürünler
Sokak sütü ve pastörize olmayan sütten imal edilen bazı yumuşak peynir çeşitleri listeria veya benzer bakteriler ile kontamine olabilmekte, bu da düşük veya fetal enfeksiyon gibi istenmeyen sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle süt ürünü alırken etiket okumakta ve pastörize ürün olduğundan emin olmakta fayda var.
-Yüksek civa içerikli balıklar
Yüksek oranda civa genelde köpekbalığı, kılıç balığı, kral uskumru ve ton balığı gibi büyük balıklarda bulunmaktadır. Biz hamilelik sürecinde civa içeriği yüksek olan bu balık türlerinin tüketimini önermiyoruz. Çünkü bu ürünlerde bulunan yüksek civa oranları bebekte gelişme geriliği ve beyin hasarı ile ilişkilendirilmekte. Konserve light ton balığında civa miktarı hafif seviyelerde olup ayda iki-üç öğünü geçmemek kaydı ile tüketilmesi kabul edilebilir.
-Açık büfeler, toplantılar, komşu günleri
Bu toplantıların aşermekte olan bir anne adayını tatmin edecek bir çok yiyecek, içecekle dolu olduğuna şüphe yok. Ancak bu yiyeceklerin nasıl hazırlandığı ve ne kadar zaman önce servise konulduğu net olarak bilinmiyorsa maalesef uzak durmakta fayda var. Eğer yiyecekler masanın üzerinde, buzdolabından çıkarılmış ve kaplanmamış şekilde duruyor ise maalesef siz ve bebeğiniz için risk oluşturmakta. Bunun için harika bir "iki saat" kuralımız var. Eğer bir yiyecek oda sıcaklığında ve iki saatten fazla bekliyorsa onu tüketmiyoruz.
-Yıkanmamış meyve ve sebzeler
Yıkanmamış veya soyulmamış meyve ve sebzelerin yüzeyleri (Maalesef dışarıda tüketilen taze sıkılmış meyve suları da buna dahil) bir takım bakteri ve parazit türleri ile kontamine olmuş olabilir. Toksoplazma, salmonella, listeria, E.coli gibi bu bakteriler üretim, işleme, depolama veya paketleme gibi herhangi bir aşamada gıda maddesine bulaşabilirler. Bu bakteriler kısa veya uzun dönemde hem anneye hem de bebeğe zarar verebilmekteler. Bu nedenle hamileyken enfeksiyon riskini en aza indirmek için meyve ve sebzeleri bol su ile güzelce yıkamak (gerekirse sirkeli suda bekletme), soymak veya pişirmek çok önemlidir.
-İşlenmiş gıdalar
Hamilelikte iki kişi için besleniyor olsanız da, iki kat kalori almanıza gerek yok. İkinci ve üçüncü üç aylık dönemlerde 350-500 fazladan kalori almanız yeterli. Ancak işlenmiş gıdaların yağ ve karbonhidrat içeriğinin yüksek, buna karşın besleyiciliğinin düşük olması, aşırı kilo almanıza ve buna bağlı olarak gestasyonel diyabet ve diğer komplikasyon risklerinin artmasına sebep olacaktır.
Evet, hamilesiniz ve hayatınızın en sihirli, en özel dönemini yaşıyorsunuz. Ama şunu tekrar hatırlatalım: Hamileliğiniz boyunca zihinsel ve duygusal sağlığınız kadar, beslenme ihtiyaçlarınıza da dikkat etmeniz çok önemli. Bebeğinizi taşıdığınız sürece onun sağlıklı bir şekilde gelişmesi için gerekli olan tüm besinleri ona siz sağlayacaksınız. Meyve ve sebze içeren, proteinle desteklenmiş dengeli bir diyet, sağlıklı bir hamilelik dönemi bebeğinize verebileceğiniz ilk ve en özel hediyelerden biri olacaktır.